Zwiedzanie Wawelu z dzieckiem

Zwiedzanie Wzgórza Wawelskiego z dziećmi

Wawel można śmiało określić najważniejszym miejscem na turystycznej mapie Polski. To magiczne wzgórze pełne jest legend, opowieści o dawnej potędze, polskich władcach i ich losach. Tutaj, wśród narodowych pamiątek można uczyć się naszej historii, poznawać poszczególne epoki w dziejach sztuki, a także rozwijać wartości patriotyczne i moralne. Wawelskie wzgórze przez wieki zajmowało szczególne miejsce w sercach Polaków. Każdy powinien je odwiedzić, choćby raz w życiu.

Cenne pamiątki, wystawy i ciekawe miejsca, jakie czekają na starszych i młodszych turystów na Wawelu są tak liczne, że można by poznawać je przez kilka dni i wcale się przy tym nie znudzić. Jeśli jednak nie mamy tak dużo czasu, a nasze pociechy są jeszcze za małe na wielogodzinne zwiedzanie, warto zobaczyć choćby część z nich. Poniżej przedstawiamy historię i najważniejsze miejsca na wawelskim wzgórzu, których nie można pominąć.

Wawel

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Od powstania grodu do słynnej atrakcji turystycznej - historia wawelskiego wzgórza

Na pewno wszyscy doskonale znacie nazwę Wawel. To wapienne wzgórze jest jedną z największych atrakcji Krakowa. Ale czy wiecie, co oznacza jego nazwa? Staropolskim słowem „wąwel” określano suche miejsce wznoszące się ponad bagnami i mokradłami. Tak właśnie wyglądało wzgórze wawelskie i jego otoczenie wiele lat temu. Był to doskonały punkt obronny, więc bardzo szybko powstał tu gród, a w nim zamieszkali pierwsi władcy. Według legendy był to książę Krak i jego piękna córka Wanda. Jednak legenda, to tylko taka opowieść. Czy Wanda i Krak naprawdę istnieli? Tego nie wiadomo, za to wiemy już na pewno, że to właśnie na Wawelu mieszkali pierwsi polscy królowie - Bolesław Chrobry i Mieszko II, a później Kazimierz Odnowiciel, który z Krakowa uczynił stolicę Polski.

Ważnym wydarzeniem na Wawelu, o którym warto wiedzieć, była koronacja Władysława Łokietka. Dlaczego to aż tak istotne? To właśnie Łokietek ustanowił wielowiekową tradycję, zgodnie z którą miejscem koronacji i pochówków polskich władców został Wawel. Od tego czasu, dzięki zasługom kolejnych władców, wznoszący się na wzgórzu zamek i katedra stawały się coraz piękniejsze. Złote czasy Wawel przeżywał szczególnie za czasów panowania dynastii Jagiellonów.

Czasy świetności Wawelu skończyły się wraz z przeniesieniem stolicy do Warszawy. Ani Zygmunt III Waza, ani jego następcy już tu nie mieszkali. Zamek powoli podupadał, a jego wspaniałe wnętrza zostały zniszczone podczas potopu szwedzkiego. Kolejne trudne lata dla Wawelu to zabory, kiedy znalazł się pod władzą Austriaków. Jednak w sercach Polaków wzgórze stało się symbolem minionej potęgi, miejscem pełnym narodowych pamiątek i kwintesencją polskości. Wprawdzie na początku XX wieku austriackie wojska opuściły Wawel i przystąpiono do jego gruntownej restauracji, jednak Polakom nie była dane długo cieszyć się z jego odzyskania. Podczas II wojny światowej stał się on siedzibą generalnego gubernatora, Hansa Franka.

Dziś Wawel to jedna z największych atrakcji turystycznych. Zobaczymy tu zamkowe wnętrza, Skarbiec i Zbrojownię, katedrę, Muzeum Katedralne, wystawy prezentujące najciekawsze znaleziska archeologiczne, baszty i resztki dawnych fortyfikacji, zrekonstruowane królewskie ogrody, a także słynną Smocza Jamę, która stanowi nie lada atrakcję zarówno dla dużych, jak i małych zwiedzających.

Zamek Królewski na Wawelu

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Wzgórze Wawelskie

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Wśród narodowych pamiątek - we wnętrzu krakowskiej katedry

Katedra na Wawelu to niewątpliwie jeden z najważniejszych zabytków w skali całego kraju. Ale może zacznijmy od wyjaśnienia najmłodszym, co to w ogóle jest katedra. Kiedyś nazywano tak tron z którego biskup nauczał wiernych. Z czasem kościół, w którym znajdował się taki tron, zaczęto określać nazwą „katedra”. Czyli katedra, to kościół biskupi.

Katedra Biskupów Krakowskich

Źródło zdjęcia: http://www.katedra-wawelska.pl/

Źródło zdjęcia: http://www.katedra-wawelska.pl/

Czas zacząć zwiedzanie. Zaraz przy wejściu uwagę przyciągają zawieszone na grubych, metalowych łańcuchach olbrzymie kości zwierząt z epoki lodowcowej. Miały chronić przed złymi mocami. Według legendy dopóki będą one wisieć w tym miejscu, dopóty świat będzie istnieć.

Na samym środku świątyni wznosi się bogato zdobiony ołtarz-mauzoleum. To najważniejsze miejsce w całej katedrze, jej ideowe centrum - Ara Patriae, czyli Ołtarz Ojczyzny. Pod baldachimem, w bogato zdobionej trumnie podtrzymywanej przez cztery anioły, znajdują się relikwie św. Stanisława - krakowskiego biskupa, który zginął męczeńską śmiercią z rąk króla Bolesława Śmiałego. Biskup Stanisław to nie tylko pierwszy polski święty, ale także patron naszej Ojczyzny. To dlatego miejsce jego pochowku było przez wieki tak ważnym miejscem. Polscy królowie modlili się tu przed najważniejszymi bitwami, składali trofea po zwycięstwach i powierzali świętemu najważniejsze sprawy dotyczące Ojczyzny.

Za ołtarzem św. Stanisława znajduje się prezbiterium. Tu odbywały się najważniejsze obrzędy związane z koronacją polskich monarchów. Przyszły król klęcząc przed ołtarzem głównym, przysięgał rządzić sprawiedliwie i bronić królestwa. Następnie prymas namaszczał go świętymi olejami i podawał mu miecz, którym nowo wybrany władca czynił w powietrzu znak krzyża. Na zakończenie ceremonii duchowny wkładał mu na głowę koronę i wręczał insygnia koronacyjne - jabłko i berło.

Z prezbiterium przechodzimy do nawy bocznej, gdzie zobaczymy barokowy ołtarz, a w nim, na tle srebrnej, wytłaczanej blachy, wisi na krzyżu Chrystus z rozpostartymi ramionami. Ten gotycki krucyfiks, nazywany Czarnym Chrystusem należał kiedyś do królowej Jadwigi. Nasza święta władczyni często się przed nim modliła i podobno kiedyś nawet Jezus przemówił do niej z krzyża.

W nawie południowej zobaczymy najwybitniejsze dzieło sztuki renesansowej w Polsce. To kaplica Zygmuntowska nazywaną „perła renesansu na północ od Alp”. W jej kopule można przeczytać napis: Bartholo Florentino Opifice, który mówi nam, że twórcą tej wspaniałej budowli był architekt Barholo z Florencji. Ściany kaplicy pokrywa arabeska i groteska - niezwykle bogata dekoracja rzeźbiarska, na którą składają się wici roślinne, kwiaty, owoce, mitologiczne postaci, maski i różne stwory o fantastycznych kształtach. W niszach piętrowego nagrobka widzimy na sarkofagach rzeźbione postaci królów Zygmunta Starego i jego syna Zygmunta Augusta. Obaj władcy leżą na boku, z głowami wspartymi na ugiętych w łokciu rękach. Nie przypominają zmarłych, wyglądają raczej jakby położyli się na moment by odpocząć.

Zwiedzając katedrę nie można pominąć wieży Zygmuntowskiej. To właśnie tu wisi, wprawdzie już nie największy, ale wciąż najsłynniejszy, polski dzwon. Zygmunt, bo o nim mowa, został ufundowany przez swojego imiennika, króla Zygmunta Starego. Spiżowy kolos waży aż 13 ton. Legenda mówi, że wniósł go na wieżę Ciołek, najsilniejszy mężczyzna, który mieszkał wtedy w Krakowie. W rzeczywistości jednak w zawieszeniu tego ogromnego dzwonu brało udział wiele osób. Zygmunt bije tylko w największe święta oraz z okazji ważnych dla Krakowa i Polski wydarzeń. Z dzwonem związanych jest wiele przesądów. Podobno panna, która dotknie jego serca niedługo wyjdzie szczęśliwie za mąż. Dźwięk Zygmunta rozgania chmury i przynosi piękną pogodę.

Wieża Zygmuntowska

Źródło zdjęcia: http://www.katedra-wawelska.pl/

Niedaleko od zejścia z wieży Zygmuntowskiej znajduje się Krypta Wieszczów. Pochowano tutaj Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, naszych dwóch największych poetów narodowych, którzy w czasach zaborów swoją twórczością podtrzymywali w Polakach ducha patriotyzmu.
W podziemnych kryptach pod posadzką katedry pochowani są polscy władcy i ich rodziny. Choć od czasów Władysława Łokietka Wawel to właśnie Wawel był nekropolią królewską, różne wypadki dziejowe sprawiły, że nie wszyscy nasi władcy znaleźli tu spoczynek. Zabrakło choćby dwóch królów Stanisławów. Może przyczyniła się do tego klątwa, jaka ciążyła na polskich władcach od czasów, kiedy Bolesław Śmiały zabił biskupa Stanisława. Według niej żaden polski król o imieniu Stanisław nie może być koronowany, ani pochowany na Wawelu, a jego panowanie nie będzie udane. Rzeczywiście w przypadku Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Augusta Poniatowskiego przepowiednia ta sprawdziła się. Dopiero po latach prochy Leszczyńskiego trafiły ostatecznie na Wawel.

W podziemiach katedry oprócz władców pochowano także polskich bohaterów narodowych - księcia Józefa Poniatowskiego, Tadeusza Kościuszkę i gen. Władysława Sikorskiego. Ich groby zobaczymy w najstarszej części katedry - w krypcie św. Leonarda. W nieco dalej położonej krypcie pod wieżą Srebrnych Dzwonów spoczywa marszałek Józef Piłsudski, a wraz z nim tragicznie zmarła para prezydencka - Lech i Maria Kaczyńscy.

♦  ♦  ♦  ♦  ♦

♦  ♦  ♦  ♦  ♦

Jak mieszkali polscy królowie - zwiedzamy zamek na Wawelu

Do zamku prowadzi brama wjazdowa, za którą roztacza się słynny, wawelski dziedziniec, otoczony przez kolumnowe krużganki. To jeden z najwybitniejszych przykładów architektury renesansowej w Polsce. Obecny wygląd dziedzińca odbiega jednak od tego z czasów kiedy królowali tu Zygmunt Stary i królowa Bona. Wtedy wawelskie krużganki mieniły się całą feerią barw. Kolumny pomalowane były na ciemnoczerwono, a ściany drugiego piętra zdobiły wielobarwne polichromie. Na dziedzińcu odbywały się uroczystości dworskie i turnieje rycerskie, które z krużganków obserwowali dworzanie.

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Jak mieszkali polscy królowie i do czego służyły poszczególne części zamku? Na parterze były mieszkania dla służby, izby sądowe, kancelarie, archiwum oraz zbrojownia. Na górnych władcy i ich rodziny mieli swoje apartamenty, tam także znajdowały się reprezentacyjne komnaty, gdzie przyjmowano gości i organizowano ważne wydarzenia.

Sala Senatorska

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Komnata Barokowa

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Do najciekawszych komnat należy Salą pod Głowami. Jej sufit zdobią rzeźbione głowy. Jedna z nich ma na twarzy opaskę zasłaniającą usta. Dlaczego? Wyjaśnia to legenda: pewnego razu przed tron Zygmunta Augusta przyprowadzono kobietę posądzoną o kradzież. Król bez większego zastanowienia wydał wyrok skazujący. Nagle głowa ze stropu przemówiła, upominając go, by rządził sprawiedliwie. Przestraszony władca postanowił zdobyć więcej informacji. Okazało się, że oskarżona kobieta wcale nie była złodziejką. Monarcha ją uniewinnił, jednak głowie kazał zatkać usta, aby już więcej publicznie nie napominała króla.

Jednym z największych wawelskich skarbów są arrasy, czyli przepięknie dekorowane tkaniny, które wieszano na ścianach. Ogromną ilość arrasów tkanych wełną, jedwabiem oraz srebrnymi i złotymi nićmi zamówił w brukselskich warsztatach król Zygmunt August. Kolekcja ta, choć od czasów zygmuntowskich mocno uszczuplona, należy dziś do najcenniejszych tego typu zbiorów w całej Europie.

Arrasy w Komnacie Poselskiej

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

W zamkowych wnętrzach warto zwiedzić też ekspozycję orientaliów, której ogromna część to łupy wojenne, przywiezione przez króla Jana III Sobieskiego ze zwycięskiej wyprawy pod Wiedeń. Na wystawie zatytułowanej Wschód w zbiorach wawelskich zobaczymy pięknie zdobione kobierce, chińską i japońską porcelanę, broń i części tureckiego uzbrojenia oraz zdobyte pod Wiedniem chorągwie tureckie.

Łupy wojenne

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Ekspozycja orientaliów

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Na parterze zamku dziś znajdują się Skarbiec i Zbrojownia. Można tam zobaczyć dawną broń, elementy uzbrojenia oraz różne cenne przedmioty, które kiedyś należały do królów i królowych. Niestety dzisiejsza wystawa to tylko namiastka dawnych skarbów, z których kiedyś słynął Wawel. Ogromna ich część przepadła w czasach wojen. Do najcenniejszych zachowanych zabytków należy Szczerbiec - miecz koronacyjny królów polskich.

Zbrojownia

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Broń w Zbrojowni na Wawelu

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

W Skarbcu i Zbrojowni zobaczymy też buty koronacyjne Zygmunta Augusta, miecz Zygmunta Starego, który służył do pasowania na rycerzy, husarską zbroję z prawdziwymi skrzydłami, a także liczne klejnoty, medale, biżuterię i wiele innych pamiątek. Można się tam również przekonać jak wyglądały chorągwie krzyżackie zdobyte w słynnej bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku.

Szczerbiec

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Husarska zbroja ze skrzydłami

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Według jednej z legend, pod zamkiem znajduje się drugi, podziemny Wawel, a w nim wielka komnata. To właśnie tam w Wigilię Bożego Narodzenia spotykają się wszyscy polscy królowie. Kiedy władcy ucztują, przybywają do nich spod Tatr rycerze Bolesława Chrobrego. Śpią oni przez cały rok i tylko w tę jedną noc odwiedzają swojego władcę, aby upewnić się, czy nie są potrzebni do obrony Ojczyzny. Podobno po północy król Bolesław wraz ze swoją świtą przechadza się po zamkowym dziedzińcu.

Rezerwat archeologiczny, muzeum, dawne więzienia i mieszkanie smoka - co jeszcze warto zobaczyć na Wawelu?

Niewątpliwie zamek i katedra to najważniejsze miejsca na wawelskim wzgórzu, jednak to bynajmniej jeszcze nie wszystko, co warto zobaczyć. Bardzo ciekawa jest wystawa Wawel Zaginiony. To niezwykły archeologiczno-architektoniczny rezerwat, w którym możemy się przekonać jak wyglądał kiedyś Wawel i jak zmieniał się przez wieki. Zaprezentowano tu odnalezione podczas prac archeologicznych zabytki oraz makiety prezentujące nieistniejące już budowle. Do najciekawszych należą rotunda, czyli okrągła budowla, która najprawdopodobniej była najwcześniejszym kościółkiem na wawelskim wzgórzu oraz pozostałości po dawnym książęcym palatium.

Wozownia Królewska

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Wawel Zaginiony

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Dużym zaciekawieniem wśród turystów cieszy się miejsce, gdzie kiedyś stał kościółek św. Gereona. Niektórzy twierdza, że znajduje się tam czakram - święty kamień Hindusów o niezwykłej mocy. Podobno kiedy Kazimierz Odnowiciel był jeszcze małym chłopcem, błąkał się podziemnymi korytarzami pod zamkiem. W pewnym momencie usłyszał głos, który oznajmił mu, że ukryty jest tu kamień życia, który będzie chronić Kraków i całą Polskę, tak długo, jak długo królowie rezydować będą na Wawelu.

Kościółek Świętego Gereona

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Atrakcje na Wzgórzu Wawelskim - Kościółek św. Gereona

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Podczas wizyty na Wawelu warto zajrzeć jeszcze do Muzeum Katedralnego, gdzie prezentowane są pamiątki związane z katedrą. To jedna z najświetniejszych kolekcji tego typu w Polsce. Zobaczymy tu bogato zdobione kielichy mszalne, monstrancje, krzyże, szaty liturgiczne, czyli wszystko to, co potrzebne do celebrowania uroczystości kościelnych, ale także pamiątki po polskich władcach, bohaterach narodowych i papieżu Polaku.

Zanim opuścimy wzgórze, zwróćcie jeszcze uwagę na baszty, do których kiedyś wtrącano przestępców. Ich nazwy pochodzą od tego, dla kogo były przeznaczone. W baszcie Złodziejskiej więziono złodziei, w Szlacheckiej przetrzymywano przestępców, którzy pochodzili ze szlacheckich rodów, baszta Sandomierska służyła bandytom z Ziemi Sandomierskiej, a w baszcie Panieńskiej było więzienie dla kobiet.

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Na koniec zwiedzania Wawelu zajrzyjmy jeszcze do jaskini smoka. Któż z nas o nim nie słyszał? Historię tę opisywał Jan Długosz: „W jaskini na Wawelu obrał sobie siedlisko potwór niesłychanej wielkości, mający postać smoka (…), który na zaspokojenie żarłoczności swojej porywał bydlęta i trzody, nie przepuszczając nawet ludziom. (…) Krak nakazał ścierwa przeznaczone smokowi wypełnić wewnątrz siarką (…), a zapuściwszy tliwem, rzucić smokowi. Gdy je smok z przyrodzoną żarłocznością pochłonął, wnet zajętym w trzewiach ogniem i skwarzącym je coraz głębiej płomieniem dręczony, legł i żywota postradał.”

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Być może znacie tę opowieść w innej wersji. Legenda o smoku jest tak stara, że ciężko już ustalić, jak to naprawdę było. Niektórzy opowiadali, że to wcale nie książę Krak wymyślił podstęp z siarką, tylko jego syn. Inni twierdzą, że był to ubogi szewczyk o imieniu Skuba, a może tak naprawdę nazywał się Dratewka? Czy to jednak ma aż tak duże znaczenie, kto przed wiekami uwolnił Kraków od smoka? Najważniejsze, że dziś nie musimy się już go bać, za to możemy spokojnie zwiedzać jego dawne mieszkanie.

Smocza Jama

Źródło zdjęcia: https://wawel.krakow.pl/

Po wyjściu ze Smoczej Jamy wychodzimy na bulwary nad Wisłą. Tu kończy się nasza wycieczka po Wawelu. Warto tam jeszcze kiedyś wrócić. Niezwykłe bogactwo i klimat tego miejsca sprawią, że z każdą kolejną wizytą można dowiedzieć się czegoś nowego. Wizyta z dziećmi w tym niezwykłym miejscu to nie tylko ciekawa forma wspólnego spędzania czasu, ale też ważna lekcja. Kto wie, może taka wyprawa będzie inspiracją dla przyszłych archeologów, historyków lub artystów?

Hotel na rodzinny pobyt w Krakowie

Gdy planujecie wycieczkę do Krakowa, ważny jest wybór miejsca noclegowego, które będzie zapewniało komfort, spokój i wygodne dotarcie do krakowskich atrakcji. Polecamy Vienna House Andel’s Cracow – miejski hotel, który nie zapomina o udogodnieniach dla dzieci i łączy je z dobrym designem i doskonałą obsługą.

To szczególnie dobra miejscówka, jeżeli przyjeżdżacie pociągiem – hotel znajduje się tuż przy Dworcu Głównym. Do Wawelu dojdziesz do hotelu Vienna House Andel’s Cracow w 25 minut – no chyba, że po drodze będziecie zwiedzać Planty czy Rynek Starego Miasta, który jest na trasie 😊. W hotelu dzieci poczują się jak mali odkrywcy, którzy na wstępie otrzymają podarunek od małego chochlika Joh. Dorośli będą zadowoleni z udogodnień, które ograniczą rozmiar walizek (nie potrzeba pakować nocnika, wanienki, podgrzewacza do butelek czy książek i gier planszowych, bo w hotelu jest biblioteczka). Dzieci nocują na bardzo atrakcyjnych warunkach: do 13 lat za darmo w łóżku rodziców, a starszaki mogą mieć własny pokój za połowę ceny. Rodzice mogą też zrelaksować się na masażu czy w saunie i zjeść leniwe śniadanie, gdy dzieci będą bawić się w kąciku zabaw w restauracji Mavericks.

Więcej informacji: Hotel Vienna House Andel's Cracow

Przeczytałeś artykuł w portalu Dzieciochatki.pl - Miejsca Przyjazne Dzieciom

POLECANE NOCLEGI PRZYJAZNE DZIECIOM: >>KLIKNIJ TU<<

WSZYSTKIE PRAWA ZASTRZEŻONE

Portal DziecioChatki.pl