Pałac Mieroszewskich w Będzinie - zwiedzanie z dziećmi

Pałac Mieroszewskich w Będzinie – zwiedzanie z dziećmi

Jak wyglądała typowa siedziba szlachecka w XVIII wieku? Co to są polichromie, amfilada i dach mansardowy? Kto wybudował Pałac Mieroszewskich i jaka kara spotkała jego pierwszego właściciela za hulaszcze życie? Tego wszystkiego dowiecie się, zwiedzając Pałac Mieroszewskich w Będzinie-Gzichowie.

Pałac Mieroszewskich to jedna z trzech rezydencji, która razem z gościnnym pałacykiem w Zagórzu i pałacem w Siemianowicach Śląskich należała do znamienitego rodu Mieroszewskich.

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Kim byli Mieroszewscy?

Ponad 300 lat temu tereny pogranicza Małopolski i Śląska należały do Księstwa Siewierskiego. Mieroszewscy byli jednym z najpotężniejszych rodów mieszkających w tym regionie, a ich majątek obejmował rozległe dobra po obu stronach rzeki Brynicy, w tym trzy wspomniane pałace, które przetrwały do dziś.

Rodowa siedziba – historia Pałacu Mieroszewskich

Historia Pałacu Mieroszewskich w Będzinie, nazywanego też Pałacem Gzichowskim, zaczyna się około 1702 roku, kiedy to Kazimierz Mieroszewski, tytularny chorąży Księstwa Siewierskiego wzniósł okazałą budowlę na miejscu starego, drewnianego dworu.

Pałac, który wyróżniał się na tle okolicznej zabudowy, pełnił funkcję rodzinnej rezydencji Mieroszewskich, a jego splendor świadczył o wysokiej pozycji społecznej tej familii.

Po zakończeniu okresu, w którym Mieroszewscy byli jego właścicielami, pałac przeszedł w ręce innych arystokratycznych rodów. Najpierw majątkiem zarządzała wpływowa rodzina Siemieńskich, później Mycielskich, a ostatecznie von Kramstów.

Dopiero pod koniec XIX wieku przeznaczenie pałacu uległo zmianie. Z rodowej posiadłości przekształcił się on w siedzibę różnych przedsiębiorstw. Pierwsze zmiany wprowadziło Towarzystwo Kopalń i Hut Sosnowieckich, które przekształciło pałacowe wnętrza w mieszkania i biura pracownicze. Po I wojnie światowej wprowadzono udogodnienia na miarę XX wieku, takie jak kanalizacja i elektryczność.

W czasie II wojny światowej właścicielem pałacu było niemieckie przedsiębiorstwo przemysłowe, a w kolejnych latach Spółdzielnia Rolnicza i Dom Kultury Dzieci i Młodzieży. W latach 80 XX wieku nowy rozdział w historii pałacu zaczęło pisać Muzeum Zagłębia, które po przeprowadzeniu renowacji udostępniło obiekt szerszemu gronu, czyniąc z niego ważne centrum kultury i edukacji regionalnej.

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Jak obecnie wygląda Pałac Mieroszewskich?

Pałac wzniesiono w stylu późnego baroku, ale z biegiem lat wielokrotnie go upiększano i rozbudowywano. Obecnie jego styl można określić jako barokowo-klasycystyczny.

Inspiracją dla jego architekta były ówczesne francuskie pałace, które wyznaczały trend w XVIII- wiecznym budownictwie szlacheckim charakteryzującym się mansardowymi dachami, dwubiegowymi schodami i amfiladowym układem pokoi.

Podróże w czasie – 3 wystawy stałe w pałacowych wnętrzach

W Pałacu Mieroszewskich dostępne są 3 wystawy stałe, które przeniosą Was w odległe czasy. Ekspozycje na parterze pozwolą Wam cofnąć się do średniowiecza, a nawet jeszcze wcześniej, aż do epoki brązu.

W reprezentacyjnych salach pierwszego piętra zobaczycie natomiast cenne dekoracje, malarstwo i meble z epoki.

Wystawa „W łużyckiej osadzie i średniowiecznym grodzie”

Tereny dzisiejszego Będzina pod koniec epoki brązu zaludniła ludność należąca do tzw. kultury łużyckiej. Jej przedstawiciele zakładali osady nad brzegami rzek i potoków, uprawiali rolę oraz hodowali bydło i trzodę.

Wystawa prezentuje, jak wyglądało ich codzienne życie.

Ludzie ci mieszkali w jednoizbowych chatach z paleniskiem. Był to rodzaj prymitywnego budownictwa najprawdopodobniej pozbawionego kominów i okien. Odprowadzanie dymu umożliwiały charakterystyczne szczeliny w poszyciu dachu.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Na wystawie zobaczycie kobietę siedzącą przed chatą, która lepi gliniane garnki i wypala je w ogniu, mężczyznę odlewającego przedmioty z brązu, a także kolekcję sierpów wykorzystywanych podczas sianokosów.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Wnętrze domostw wypełniają przedmioty codziennego użytku, których wygląd znamy dzięki odkryciom archeologicznym. W wielu chatach znajdowały się garnki domowej produkcji, przedmioty z krzemienia, brązu i żelaza, amulety, ozdoby z ołowiu, broń oraz odzież własnej produkcji, o czym świadczy warsztat tkacki w izbie. Na półce nad stołem dostrzeżecie jedną z ciekawszych pamiątek po dawnych osadnikach – lampę z dwoma knotami, zasilaną płynnym tłuszczem. Bogato zdobiona ceramika, instrumenty muzyczne i drobne figurki, głównie przedstawiające zwierzęta, sugerują natomiast istnienie życia kulturalnego i artystycznego w tej społeczności.

O obyczajach świadczą także rytuały związane z chowaniem zmarłych. Niezależnie od formy pochówku, do grobu wkładano przedmioty codziennego użytku oraz te, które odzwierciedlały status zmarłego w społeczności.

Dalsza część wystawy to okazja, by pokazać dzieciom, jak prymitywne osady z kurnymi chatami (bez kominów) transformowały w bardziej zaawansowane i obronne.
Pierwsze europejskie plemiona Słowian zaczęły formować się ok. 1000 lat temu. Swe osady grodziły wałami drewniano-ziemnymi otoczonymi wykutą w skale fosą. W późniejszych czasach obronę tych grodzisk wspierały ekipy konne i rycerskie.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Znaleziska archeologiczne nakreślają prawdopodobny obraz takiej osady. Jej mieszkańcy byli rzemieślnikami. Zajmowali się obróbką żelaza skór i rogu. Znali się na garncarstwie, łowieniu ryb i uprawie ziemi. Na wystawie udało się odtworzyć ich kuźnię, warsztat szewski i garbarski.

♦  ♦  ♦  ♦  ♦

♦  ♦  ♦  ♦  ♦

Mapa z zaznaczonymi szlakami handlowymi i ważnymi ośrodkami produkcyjnymi, a także zachowane monety, odważniki do wag i plomby do pieczętowania towarów świadczą o rozwiniętej działalności handlowej osadników.

Wizyta na wystawie daje wgląd w życie mieszkańców dawnych kultur. Ilustruje ewolucję prymitywnych osad w bardziej zaawansowane grodziska i przybliża różne aspekty codzienności dawnych społeczeństw, takie jak rzemiosło, handel, czy obyczaje. To wyjątkowa okazja, aby Wasze dzieci mogły zrozumieć, że każdy rozwój, zarówno dawniej, jak i dziś, wymaga czasu, pracy i zaangażowania.

Wystawa „Izba zagłębiowska”

Na parterze znajduje się jeszcze jedna przestrzeń ekspozycyjna – sala etnograficzna. Tutaj również odbędziecie podróż w przeszłość, choć nie tak odległą, jak na poprzedniej wystawie. Zrekonstruowana wiejska chata prezentuje typ budownictwa charakterystyczny dla regionu Zagłębia Dąbrowskiego.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Takie chaty nazywano zagłębiowskimi. Budowane z drewna składały się z jednej izby, w której mieszkała cała rodzina. Od domostw prezentowanych na wystawie poświęconej chatom łużyckich osadników, te miały dodatkowe pomieszczenie w postaci sieni, w której przebywały zwierzęta, a także okna i palenisko w postaci pieca.

Na wyposażeniu chaty zobaczycie m.in. dawne narzędzia, naczynia, kredens z zastawą stołową, skrzynię wianną, święte obrazy, dekoracje z ziół oraz odświętny strój będzińsko-siewierski. Sień prócz zwierząt zajmowały również dawne sprzęty wykorzystywane w gospodarce i rolnictwie.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Wystawa „Wnętrza stylowe w XVIII – XIX wieku”

Pierwsze piętro pałacu odkryje przed Wami piękno stylowych wnętrz z epoki. To właśnie tu przyjmowano gości, urządzano bale i organizowano inne, ważne wydarzenia.
Dawni właściciele ogrzewali się tu przy kominkach, stąpali po wzorzystych kobiercach i dywanach, wypoczywali w wygodnych fotelach.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Aranżację sprzyjającą komfortowi i elegancji wnętrza stanowią też stylowe komody, sekretery, rzeźby, przedmioty ze srebra i porcelany, a także piece kaflowe, które niegdyś stały w mieszczańskich kamienicach w Grodźcu i Będzinie.

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia

W salonach „Turniejowym”, „Myśliwskim”, „Wodzów Antycznych” i „Medalionów Portretowych” podziwiać natomiast możecie malarstwo portretowe oraz pejzaże z połowy XIX wieku, a także polichromie z drugiej połowy XVIII wieku i twórczość artystów z Będzina i Zagłębia.

Polichromie, czyli malowidła ścienne należą do najcenniejszych pałacowych zabytków. Niektóre mają nawet ponad 200 lat i są najstarszymi tego typu malowidłami w całym województwie.

W jednych salach zobaczycie malarstwo iluzjonistyczne, które naśladuje trójwymiarowe rzeźby i elementy architektoniczne, takie jak posągi antycznych wodzów umieszczone w iluzjonistycznych niszach, w innych – polichromie przedstawiające sceny polowań rozgrywających się na tle romantycznego pejzażu, ukazujące charakterystyczne budynki Będzina: pałac, zamek, kościół na Górze Dorotce oraz inne rodowe siedziby w Podlipiu-Preczowie. Kolejne wnętrza zdobią sceny rycerskich pojedynków oraz portrety w medalionach.

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Źródło zdjęcia:  https://muzeumzaglebia.pl/galeria 

Pałacowe duchy i legendy

Jak każdy pałac, i ten ma swoje legendy, które przeniosą Was w świat niezwykłych opowieści, pełnych tajemnic i niecodziennych wydarzeń.

Legenda o Mieroszewskim

Na terenie Gzichowskiego pałacu można czasem spotkać ducha jego fundatora, Kazimierza Mieroszewskiego, który gustował w wystawnym życiu, głośnych ucztach i zabawach do samego rana.

Niestety, taki styl życia przeszkadzał jego sąsiadom. Wysłali więc do Kazimierza księdza, aby go upomniał. Na nic to się jednak zdało. Mieroszewski nie zamierzał zmieniać swoich zwyczajów i przepędził kapłana. Za swoje hulaszcze życie płaci karę po dziś dzień.

Według legendy jego duch utknął pomiędzy rzeźbami Bachusa i Flory, stojącymi na tyłach pałacu. Co noc hulaka rozmyśla o swoim grzesznym życiu, by o świcie dosiąść dwugłowego konia i zniknąć w porannej mgle.

Legenda o Błękitnej Ludwice

Inną legendą związaną z Pałacem Mieroszewskich jest historia Błękitnej Ludwiki, prawnuczki Kazimierza Mieroszewskiego (który ustatkował się w końcu, ożenił, miał potomstwo. Jednak ze względu na to, że stało się to zbyt późno, nie uniknął on wyżej wspomnianej kary). Na swoim zaręczynowym przyjęciu dziewczyna zachwyciła wszystkich piękną, błękitną suknią. Niestety niedługo potem jej narzeczony wyjechał na wojnę, z której nie wrócił.

Ludwika ostatecznie poślubiła innego mężczyznę. Kiedy po wielu latach do pałacu przyjechał jej dawny narzeczony, z emocji aż się rozchorowała i wkrótce zmarła. Jak mówi legenda raz do roku, w nocy z 21 na 22 kwietna, czyli w rocznicę swojego zaręczynowego balu, można zobaczyć ducha Ludwiki w błękitnej sukni, tańczącego w jednej z pałacowych sal.

W pałacowym parku

Oprócz zwiedzania wnętrz pałacu możecie zabrać dzieci na przyjemny spacer wokół niego – do parku, który wraz z zabudowaniami realizuje założenia XVIII- wiecznej architektury parkowo-pałacowej.

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia

Park porośnięty starodrzewem znajduje się za pałacem. Podziwiać w nim możecie m.in. sosnę amerykańską, tulipanowce, orzechowce i platany. Dawniej drzew było znacznie więcej. Niestety w wyniku niszczycielskiej siły natury wiele z nich nie przetrwało. Niegdyś w ich cieniu odpoczywali właściciele pałacu i ich goście.

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

W parkowych alejkach nadal stoją rzeźby przedstawiające Bachusa – boga wina i winorośli oraz Florę – boginię wiosny i kwiatów. Jak stare są te rzeźby? Informacja o roku, w którym powstały została sprytnie ukryta na figurze Bachusa.

Dodatkowe informacje o Pałacu Mieroszewskich

Pałac Mieroszewskich jest częścią Muzeum Zagłębia w Będzinie i jedną z kilku atrakcji tego miasta. Jeśli lubicie spokojne wycieczki połączone ze zwiedzaniem, Pałac Mieroszewskich to idealna propozycja na rodzinną wyprawę. Jego wystawy prezentują nie tylko fascynujące aspekty dawnych czasów, ale także ukazują, jak na przestrzeni wieków zmieniało się ludzkie życie i struktury społeczne.

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Źródło zdjęcia:  https://www.facebook.com/MuzeumZaglebia/ 

Od prostych wiejskich chat, przez obronne grody, po eleganckie pałace – każda z ekspozycji przybliży Was do zrozumienia bogatej historii i kultury regionu. Wizyta w tym pięknym pałacu jest jak podróż w czasie, która ucząc historii, archeologii, etnografii i sztuki zaoferuje niesamowite doświadczenia całej Waszej rodzinie.

Rodzinne zwiedzanie możliwe jest przez cały rok, we wszystkie dni tygodnia z wyjątkiem poniedziałków. Bilet wstępu upoważnia do wejścia na wszystkie wystawy stałe. Jeśli jednak chcielibyście zwiedzić wystawę czasową, konieczne będzie zakupienie dodatkowego biletu.

Zwiedzanie Pałacu Mieroszewskich można połączyć z wizytą na Zamku – zabytkowym obiekcie, który wraz z Domem Modlitwy „Mizrachi”, Będzińskimi Podziemiami, Murami Miejskimi i Zamkowym Wzgórzem tworzy część Muzeum Zagłębia w Będzinie.

Więcej informacji: www.muzeumzaglebia.pl/pa%C5%82ac-mieroszewskich

Współrzędne GPS: 50.32899, 19.12373

Przeczytałeś artykuł w portalu Dzieciochatki.pl - Miejsca Przyjazne Dzieciom

POLECANE NOCLEGI PRZYJAZNE DZIECIOM: >>KLIKNIJ TU<<

WSZYSTKIE PRAWA ZASTRZEŻONE

Portal DziecioChatki.pl